Hợp đồng cộng tác viên có khấu trừ thuế TNCN và đóng BHXH bắt buộc?

Hiện nay có rất nhiều doanh nghiệp và người lao động ký kết hợp đồng cộng tác viên. Vậy thì vấn đề khấu trừ thuế TNCN và đóng BHXH bắt buộc đối với loại hợp đồng này như thế nào?

Do pháp luật hiện hành không có khái niệm nào về hợp đồng cộng tác viên nên khi sử dụng loại hợp đồng này sẽ rơi vào 1 trong 2 trường hợp sau:

Trường hợp 1: Hợp đồng cộng tác viên là hợp đồng dịch vụ

Điều 513 Bộ luật dân sự 2015 định nghĩa: “Hợp đồng dịch vụ là sự thỏa thuận giữa các bên, theo đó bên cung ứng dịch vụ thực hiện công việc cho bên sử dụng dịch vụ, bên sử dụng dịch vụ phải trả tiền dịch vụ cho bên cung ứng dịch vụ.” Điều 514 Bộ luật dân sự 2015 quy định đối tượng của hợp đồng dịch vụ là “là công việc có thể thực hiện được, không vi phạm điều cấm của luật, không trái đạo đức xã hội.”

Như vậy, nếu doanh nghiệp soi vào 2 điều luật này, nếu xác định hợp đồng cộng tác viên bản chất là hợp đồng dịch vụ thì doanh nghiệp không phải đóng BHXH bắt buộc cho cộng tác viên. Về thuế TNCN thì doanh nghiệp sẽ khấu trừ 10% trên tổng thu nhập trước khi trả thu nhập cho cộng tác viên (với trường hợp thu nhập trả cho người lao động dưới 2 triệu đồng thì không phải khấu trừ thuế). Trường hợp này cộng tác viên không được tính giảm trừ gia cảnh (đối với người nộp thuế và người phụ thuộc).

Trường hợp 2: Hợp đồng cộng tác viên là hợp đồng lao động

Điều 15 Bộ luật lao động 2012 định nghĩa như sau: “Hợp đồng lao động là sự thoả thuận giữa người lao động và người sử dụng lao động về việc làm có trả lương, điều kiện làm việc, quyền và nghĩa vụ của mỗi bên trong quan hệ lao động.”

Như vậy, nếu doanh nghiệp tuyển người lao động vào làm việc dưới hình thức cộng tác viên thì hợp đồng cộng tác viên sẽ được xem là hợp đồng lao động. Khi đó, người sử dụng lao động phải đóng BHXH bắt buộc cho người lao động nếu hợp đồng đó có thời hạn từ đủ 01 tháng trở lên.

Dẫn chứng là tại khoản 1 điều 2 Luật Bảo hiểm xã hội 2014 quy định:

“1. Người lao động là công dân Việt Nam thuộc đối tượng tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc, bao gồm:

1. a) Người làm việc theo hợp đồnglao động không xác định thời hạn, hợp đồnglao động xác định thời hạn, hợp đồng lao động theo mùa vụ hoặc theo một công việc nhất định có thời hạn từ đủ 03 tháng đến dưới 12 tháng, kể cả hợp đồng lao động được ký kết giữa người sử dụng lao động với người đại diện theo pháp luật của người dưới 15 tuổi theo quy định của pháp luật về lao động;
2. b) Người làm việc theo hợp đồng lao động có thời hạn từ đủ 01 tháng đến dưới 03 tháng;”

Về thuế TNCN thì người sử dụng lao động khấu trừ thuế của người lao động theo biểu thuế lũy tiến từng phần. Trường hợp này người lao động được tính giảm trừ gia cảnh (đối với người nộp thuế và người phụ thuộc)

Như vậy, doanh nghiệp cần xác định rõ hợp đồng cộng tác viên đối với từng lao động là hợp đồng dịch vụ hay hợp đồng lao động để thực hiện chế độ bảo hiểm bắt buộc và khấu trừ thuế TNCN cho đúng.

Phùng Thị Luyến